دنیای نفت و قیر: پیش‌بینی می‌شود بازار جهانی قیر اصلاح‌شده پلیمری (PMB) رشد چشمگیری را تجربه کند. ارزش این بازار از ۱۱.۸۳ میلیارد دلار در سال ۲۰۲۴ به ۱۹.۱۷ میلیارد دلار در سال ۲۰۳۴ خواهد رسید، که این رشد معادل نرخ رشد مرکب سالانه (CAGR) ۴.۹ درصد در دوره پیش‌بینی‌شده است. این گسترش عمدتاً به دلیل افزایش تقاضا برای آسفالت با عملکرد بالا در ساخت و نگهداری جاده‌ها است. ویژگی‌های برجسته PMB از جمله دوام بالا، عملکرد بهینه در شرایط آب‌وهوایی سخت و ظرفیت باربری بهتر، از عوامل اصلی پذیرش گسترده آن محسوب می‌شوند.
پیشرفت‌های تحقیقاتی و کاربردهای PMB
در سال‌های اخیر، تحقیقات گسترده‌ای در مورد قیر اصلاح‌شده پلیمری انجام شده که بر ویژگی‌ها و کاربردهای آن متمرکز بوده است. در دو دهه گذشته، اصلاح قیر با استفاده از پلیمرهای مختلف، از پلیمرهای جدید تا بازیافتی و ترکیبات آن‌ها، محبوبیت زیادی پیدا کرده است. مطالعات متنوعی برای بررسی تأثیر افزودن پلیمر بر ویژگی‌های قیر، تعاملات بین پلیمر و قیر، و مورفولوژی این ترکیب انجام شده است.
یکی از حوزه‌های موردتوجه، کاربرد پایدار PMB است. پژوهشگران به بررسی استفاده از پلاستیک‌های بازیافتی به‌عنوان اصلاح‌کننده قیر پرداخته‌اند تا اثرات زیست‌محیطی را به حداقل برسانند. استفاده از پلاستیک‌های زائد در ساخت روسازی جاده‌ها نه تنها باعث کاهش انتشار کربن می‌شود، بلکه روش‌های ساخت‌وساز سازگار با محیط زیست را نیز ترویج می‌دهد.
همچنین، یافته‌های اخیر بر اهمیت ترکیب شیمیایی قیر پایه در قابلیت اصلاح آن تأکید دارند. افزودن پلیمرها و مواد افزودنی برای بهبود خواص قیر می‌تواند گاهی منجر به رفتارهای مهندسی خاص و غیرمنتظره در کاربردهای صنعتی و روسازی شود.
عوامل محرک رشد بازار
چندین عامل در رشد بازار قیر اصلاح‌شده پلیمری نقش دارند: 1
. تقاضا برای مواد با عملکرد بالا: نیاز روزافزون به مواد بادوام در ساخت و تعمیر جاده‌ها یکی از محرک‌های اصلی است. PMB مقاومت فوق‌العاده‌ای در برابر شرایط آب‌وهوایی سخت، مانند دمای بالا، بارندگی شدید و چرخه‌های انجماد و ذوب نشان می‌دهد و برای مناطق با آب‌وهوای چالش‌برانگیز بسیار مناسب است.
2. رعایت استانداردهای زیست‌محیطی و مقرراتی: حرکت صنعت به سمت مواد پیشرفته و دوستدار محیط زیست برای رعایت مقررات سخت‌گیرانه، استفاده از PMB را تسریع کرده است. قابلیت بازیافت و عمر طولانی‌تر آن در مقایسه با قیر معمولی، اثرات زیست‌محیطی را کاهش می‌دهد.
3. توسعه زیرساخت‌ها در اقتصادهای نوظهور: شهرنشینی سریع در مناطق در حال توسعه، سرمایه‌گذاری در پروژه‌های زیرساختی مانند جاده‌ها، بزرگراه‌ها و فرودگاه‌ها را افزایش داده که برای دوام و ماندگاری به موادی مانند PMB نیاز دارند.
4. تمرکز بر پایداری و کاهش هزینه‌های نگهداری: دوام بالای PMB باعث کاهش هزینه‌های تعمیر و نگهداری می‌شود و با تأکید روزافزون بخش ساخت‌وساز بر پایداری همخوانی دارد. پیشرفت‌های فناوری در تکنیک‌های ترکیب پلیمر نیز دامنه کاربردهای آن را فراتر از ساخت جاده، به حوزه‌هایی مانند عایق‌بندی و ضدآب‌سازی گسترش داده است.
چشم‌انداز رقابتی
بازار PMB به‌شدت رقابتی است و بازیگران اصلی بر جلب رضایت مشتریان از طریق کیفیت پایدار محصولات، تحویل به‌موقع و ارائه پشتیبانی فنی متمرکز شده‌اند. شرکت‌ها برای حفظ جایگاه خود، سرمایه‌گذاری زیادی در تحقیق و توسعه برای نوآوری و بهینه‌سازی فرآیندهای تولید انجام می‌دهند.
تحولات اخیر
• AMT Techno: این شرکت خدماتی در زمینه تولید، کاربرد و کنترل کیفیت قیر اصلاح‌شده پلیمری ارائه می‌دهد و به شرکت‌ها در تحقیق و توسعه و بهینه‌سازی فرآیند کمک می‌کند.
• Gulf Petrochem: این شرکت جهانی در حوزه پتروشیمی و انرژی، قیر از جمله انواع اصلاح‌شده پلیمری را تولید و توزیع می‌کند و از طریق شبکه توزیع گسترده خود، این محصولات را برای پروژه‌های ساخت جاده فراهم می‌سازد.
عوامل کلیدی بازار
از شرکت‌های برجسته این حوزه می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
• Royal Dutch Shell • IKA Group • AMT Techno • Gulf Petrochem • Maruti Group
تقسیم‌بندی بازار
بر اساس نوع محصول:
• پلیمرهای ترموپلاستیک: شامل اتیلن وینیل استات (EVA)، اتیلن متاکریلات (EMA)، پلی‌اتیلن (PE)، پلی‌پروپیلن (PP) و سایر موارد.
• الاستومرهای ترموپلاستیک: شامل استایرن بوتادین استایرن (SBS)، کوپلیمر استایرن ایزوپرن (SIS)، لاستیک بوتیل (IIR) و غیره.
• پلیمرهای ترموست: شامل رزین‌های اپوکسی، پلی‌اورتان، اکریلیک و فنولیک.
بر اساس کاربرد:
• عایق‌بندی سقف و لوله‌ها
• امولسیون‌ها
• روسازی
• ضدآب‌سازی
• ساخت جاده
بر اساس منطقه:
این بازار شامل آمریکای شمالی، آمریکای لاتین، شرق و جنوب آسیا، اروپای غربی و شرقی، و خاورمیانه و آفریقا می‌شود.
تقسیم‌بندی گسترده و نوآوری‌های مداوم نشان می‌دهد که صنعت قیر اصلاح‌شده پلیمری آینده‌ای درخشان دارد و به تقاضاهای در حال تغییر و اهداف پایداری پاسخ خواهد داد.
