دنیای نفت و قیر: با نزدیک شدن به پایان سال 2024، قیمت نفت به پایدارترین محدوده خود از سال 2019 رسیده است، که نشان میدهد نوسانات شدید سه سال گذشته ممکن است کاهش یافته باشد. ترکیبی از تقاضای ضعیف تلقیشده و عرضه کافی، با وجود مدیریت دقیق، این دوره از تعادل بازار را ایجاد کرده است. اکنون سؤال اصلی این است که آیا این ثبات به سال جدید نیز ادامه خواهد یافت یا خیر.
تأثیر تقاضا: نقش چین
طی سال جاری، تحولات چین عمدتاً روند قیمت نفت را تعیین کردهاند. الگوریتمهای معاملات کالایی و مشاوران بازار، که بیشتر اخبار مرتبط را منفی تفسیر کردهاند، مانع افزایش قابلتوجه قیمتها شدهاند. این موضوع انعطافپذیری تقاضای جهانی نفت، از جمله افزایش غیرمنتظره مصرف نفت در ایالات متحده در اوایل سال، که در ماه مه به اوج فصلی رسید، را تحتالشعاع قرار داده است. تمرکز مداوم بازار بر چین عملاً مانع از رشد قیمت نفت شده است.
بررسی عرضه: OPEC+ و فراتر از آن
در جبهه عرضه، توجهها بر ظرفیت اضافی تولید OPEC+ و افزایش تولید کشورهای غیرعضو OPEC متمرکز بوده است. بر اساس گزارش International Energy Agency (IEA)، تنها OPEC حدود 5.4 میلیون بشکه در روز ظرفیت اضافی دارد که میتواند هر زمان لازم باشد آن را به کار گیرد. علاوه بر این، کشورهایی مانند ایالات متحده، برزیل، Guyana و کانادا، که از تولیدکنندگان اصلی نفت خارج از OPEC هستند، رشد تولید قابلتوجهی داشتهاند.با این حال، برخی از جزئیات مربوط به تقاضا و عرضه نادیده گرفته شدهاند. چشمپوشی از این نکات ظریف به نفع برداشتهای کلی بازار ممکن است به تصمیمگیری نادرست معاملهگران نفت منجر شود.
بینشهایی درباره تقاضا: فراتر از اخبار سطحی
اگرچه رشد اقتصادی چین پس از دوران قرنطینه کاهش یافته است، تقاضای این کشور برای نفت همچنان پابرجاست. ممکن است مدتی طول بکشد تا این واقعیت بر سیستمهای معاملاتی کالا تأثیر بگذارد، اما وقتی این اتفاق بیفتد، معاملهگران میتوانند از دیدگاه واقعیتری نسبت به بازار بهرهمند شوند و از مشکلات ناشی از فروش استقراضی جلوگیری کنند.از سوی دیگر، نگرانیها درباره رسیدن به اوج رشد تقاضای نفت به ابهامات بازار افزوده است. شرکت نفتی دولتی چین، CNPC، اعلام کرده که رشد تقاضای نفت در این کشور در سال 2023 به اوج خود رسیده است، به دلیل عواملی مانند افزایش استفاده از خودروهای برقی، کامیونهای LNG و فناوریهای مبتنی بر هیدروژن. با این حال، افزایش تقاضا برای سوخت جت و مواد اولیه شیمیایی نقطه مقابل این نظر است. در حالی که پیشبینی CNPC ممکن است درست باشد، بهتر است چنین پیشبینیهایی را با احتیاط بررسی کرد. به عنوان نمونه، IEA سالها پیشبینی اوج مصرف زغالسنگ را مطرح کرده بود، اما تقاضای جهانی زغالسنگ امسال رکورد زد.
واقعیتهای عرضه: استراتژی محتاطانه
OPECدرست است که OPEC ظرفیت اضافی قابلتوجهی دارد، اما باید توجه داشت که این گروه تصمیم میگیرد چه زمانی و چگونه از این ظرفیت استفاده کند. بعید است OPEC برای حفظ قیمت زیر 70 دلار برای هر بشکه از ذخایر خود استفاده کند یا صرفاً به این دلیل که این ظرفیت موجود است آن را به کار گیرد. بلکه این گروه بهصورت استراتژیک عمل میکند و شرایطی را که با منافع اقتصادی آن هماهنگ باشد، در اولویت قرار میدهد.در مورد تولیدکنندگان غیر OPEC مانند ایالات متحده، Guyana و کانادا نیز رشد تولید قابلتوجهی دیده شده است. اما باید توجه داشت که این افزایش تولید عمدتاً توسط شرکتهای خصوصی انجام میشود، نه شرکتهای دولتی. تصمیمگیری در مورد تولید در این کشورها بر اساس شرایط بازار است، نه اهداف دولتی. برای مثال، مدیران نفتی ایالات متحده قبلاً اعلام کردهاند که رشد تولید بدون کنترل، صرفاً به دلیل وجود ذخایر نفت، اتفاق نخواهد افتاد.
ریسکهای ژئوپلیتیکی
در نهایت، عوامل ژئوپلیتیکی همچنان یک متغیر مهم و غیرقابلپیشبینی باقی میمانند. همواره یک بحران بزرگ میتواند قیمت نفت را به طور ناگهانی تغییر دهد. بنابراین، بهتر است نسبت به دوره فعلی کاهش نوسانات قیمت نفت، به ویژه با نزدیک شدن به سال 2025، محتاط بود.این تعادل شکننده در بازار نفت ممکن است فعلاً ادامه داشته باشد، اما معاملهگران و تحلیلگران باید نسبت به تغییرات احتمالی در تقاضا، عرضه و شرایط ژئوپلیتیکی هوشیار باشند، چرا که این عوامل میتوانند وضعیت فعلی را به سرعت دگرگون کنند.