دنیای نفت و قیر: ابهام درباره رشد تقاضای نفت فراتر از سال ۲۰۲۴ ادامه خواهد داشت و نگرانیها درباره افت قیمت نیز همراه آن باقی خواهد ماند. طبق پیشبینیهای اخیر برای بازار نفت در سال ۲۰۲۵، انتظار میرود تقاضا افزایش یابد، چین نقش کلیدی در شکلدهی بازار ایفا کند و OPEC احتمالاً به تدریج محدودیتهای تولید خود را کاهش دهد.
تحلیلگران در نوامبر هشدار دادند که OPEC ممکن است از دست دادن سهم بازار خسته شود و تصمیم بگیرد تولید خود را بدون توجه به قیمت افزایش دهد. چنین اقدامی، به گفته تام کلوزا از OPIS، میتواند قیمت نفت را به ۴۰ دلار در هر بشکه کاهش دهد. کلوزا به CNBC گفت: «اگر OPEC محدودیتهای تولید را بدون توافق مشخصی کنار بگذارد، قیمتها ممکن است به ۳۰ یا ۴۰ دلار در هر بشکه برسد. سهم بازار آنها در طول سالها بهشدت کاهش یافته است.»
این اظهارات با پیشبینیهای IEA در اکتبر همخوانی دارد، جایی که پیشبینی شده بود سهم بازار OPEC ممکن است تا سال ۲۰۲۸ از ۳۴ درصد به کمی بیش از ۳۱ درصد کاهش یابد، تحت فشار تولیدکنندگانی مانند ایالات متحده، کانادا، برزیل و گویان.
تصمیمگیری OPEC در سال ۲۰۲۵ احتمالاً بین دو گزینه خواهد بود: سیلکردن بازار با عرضه نفت برای رقابت با رقبای خود – که پیشتر چنین کرده است – یا حفظ محدودیتهای تولید. با این حال، برخی تحلیلگران بر این باورند که نگرانی از تولیدکنندگان غیر OPEC ممکن است کمی اغراقآمیز باشد.
در میان این رقبا، ایالات متحده بزرگترین تهدید برای سهم بازار OPEC محسوب میشود. این کشور که بزرگترین تولیدکننده نفت و گاز جهان است، در دو دهه گذشته بهطور قابل توجهی تولید خود را افزایش داده است. با این حال، کارشناسان صنعت هشدار میدهند که این رشد در بلندمدت به دلیل محدودیت منابع و اتمام ذخایر ارزانتر، پایدار نخواهد بود. حتی با وجود پیشرفتهای قابل توجه در بهرهوری، انتظار میرود با اتمام منابع ارزان، هزینه تولید افزایش یابد.
در کوتاهمدت، تولیدکنندگان آمریکایی با چالش دیگری روبهرو هستند: قیمت نفت. باوجود پیشبینیها درباره افزایش تولید در دوره ریاستجمهوری دولت جدید که حامی نفت است، عوامل اقتصادی ممکن است رشد تولید را محدود کنند.
لیام مالون، رئیس عملیات بالادستی در Exxon، در نوامبر تأکید کرد: «تغییرات اساسی بعید به نظر میرسد زیرا تقریباً همه بر اقتصادیبودن فعالیتهایشان تمرکز دارند.» او اضافه کرد: «اگر قوانین مربوط به حفاری در زمینهای فدرال تغییر چشمگیری کنند، امکان حفاری بیشتر وجود دارد، به شرطی که کیفیت منابع مناسب باشد و آستانه اقتصادی رعایت شود. اما فکر نمیکنم شاهد بازگشت گسترده به استراتژی ‘drill, baby, drill’ باشیم.»
در مورد تقاضا، تمرکز عمدتاً بر چین است. Wood Mackenzie پیشبینی میکند که تقاضای نفت چین در سال ۲۰۲۵ به رشد خود ادامه خواهد داد، اما عمدتاً به دلیل افزایش تقاضا برای خوراک پتروشیمی خواهد بود، درحالیکه تقاضای سوختهای حملونقل کاهش خواهد یافت. این مؤسسه همچنین پیشبینی کرده است که تقاضای جهانی برای گازوئیل در سال آینده به میزان اندکی افزایش مییابد، اما رشد آن به دلیل استفاده روزافزون از کامیونهای LNG در چین محدود خواهد شد. علاوه بر این، انتظار میرود تقاضای بنزین در چین به دلیل استفاده گستردهتر از خودروهای الکتریکی کاهش یابد، درحالیکه افزایش مصرف سوخت جت احتمالاً نمیتواند کاهش سایر سوختها را جبران کند.
پیشبینیها درباره رشد تقاضای جهانی نفت در سال ۲۰۲۵ کمی متفاوت است. IEA افزایش ۱.۱ میلیون بشکهای در روز را پیشبینی میکند، درحالیکه Wood Mackenzie این رقم را ۱.۴ میلیون بشکه در روز میداند. ING نیز با استناد به گزارشهای قبلی IEA، رقم کمی کمتر از ۱ میلیون بشکه در روز را ارائه کرده است. بهطور مشابه، Morgan Stanley با پیشبینی IEA همنظر است و رشد ۱.۱ میلیون بشکهای را برای سال آینده تخمین میزند. با وجود این تفاوتها، اکثر تحلیلگران معتقدند رشد عرضه از رشد تقاضا پیشی خواهد گرفت، و چین بهعنوان عامل اصلی کاهش رشد تقاضا و تولیدکنندگان غیر OPEC بهعنوان عامل مازاد عرضه در پیشبینیها برجسته هستند