دنیای نفت و قیر: عربستان سعودی توانسته است بخشی از سهم خود در بازار نفت آسیا، بزرگترین منطقه واردکننده نفت در جهان، را بازپس بگیرد. صادرات نفت خام عربستان در ماه نوامبر افزایش یافت، در حالی که صادرات نفت روسیه به این منطقه کاهش داشت. این افت عمدتاً به دلیل کاهش خرید دو بازار اصلی روسیه، یعنی چین و هند، رخ داده است.
بر اساس دادههای LSEG Oil Research، صادرات نفت خام عربستان به آسیا در نوامبر با افزایش ۵۵۰ هزار بشکه در روز (bpd)، به ۵.۸۳ میلیون بشکه در روز رسید. این رقم در ماه اکتبر حدود ۵.۲۸ میلیون بشکه در روز بود. در مقابل، صادرات نفت روسیه به آسیا با کاهش ۴۵۰ هزار بشکه در روز، از ۳.۹۶ میلیون بشکه در روز در اکتبر به ۳.۵۱ میلیون بشکه در روز در نوامبر کاهش یافت.
کاهش فروش نفت خام روسیه به آسیا بهویژه در دو بازار اصلی آن، چین و هند، مشهود بود. واردات نفت روسیه توسط این دو کشور در نوامبر کاهش یافت، در حالی که واردات نفت عربستان از سوی آنها افزایش پیدا کرد.
عوامل متعددی به رشد صادرات عربستان کمک کردهاند. کاهش اختلاف قیمت میان شاخص نفت دبی و نفت Urals روسیه، نفت عربستان را جذابتر کرده است. علاوه بر این، افزایش هزینه حملونقل نفت از بنادر غربی روسیه به هند، مزیت رقابتی نفت عربستان را از نظر لجستیک و قیمت تقویت کرده است.
جالب اینجاست که افزایش صادرات عربستان در حالی اتفاق افتاد که این کشور قیمتهای فروش رسمی خود را برای تحویلهای نوامبر افزایش داده بود. اوایل اکتبر، عربستان قیمت نفت Arab Light خود را برای خریداران آسیایی ۰.۹۰ دلار در هر بشکه افزایش داد و آن را با ۲.۲۰ دلار بالاتر از شاخص نفت Dubai/Oman تعیین کرد. این شاخص مبنای قیمتگذاری نفت تولیدکنندگان خاورمیانه برای آسیا است.
با وجود افزایش قیمت، نفت خام خاورمیانه – از جمله انواع نفت عربستان – در هفتههای اخیر در مقایسه با نفتهایی که بر اساس شاخص Brent قیمتگذاری میشوند، مانند Urals روسیه و نفت خام غرب آفریقا، رقابتیتر باقی مانده است.
توانایی عربستان در افزایش صادرات حتی با وجود قیمتهای رسمی بالاتر، موقعیت استراتژیک و سازگاری این کشور را در بازار رقابتی نفت آسیا نشان میدهد. در همین حال، افزایش هزینههای حملونقل و کاهش مزایای قیمتی برای نفت خام روسیه، حضور مسکو در این منطقه را محدود کرده است.