به گزارش دنیای نفت و قیر، در اواخر نوامبر ۲۰۲۵، نشستی مهم و نسبتاً کمسروصدا در پایتخت مصر برگزار شد؛ دیداری میان رئیسجمهور مصر و مدیرعامل شرکت انرژی ایتالیایی بزرگ که نه فقط چشمانداز انرژی این کشور را دگرگون کرد، بلکه پتانسیل آن را داشت که موجی از تغییرات در بازار انرژی منطقهای و جهانی ایجاد نماید. آنچه در ظاهر یک جلسه ساده برای گفتگو درباره سرمایهگذاری بود، در باطن نوید بازتنظیم معادلات قدرت، عرضه و امنیت انرژی را میداد. مصر، کشوری که در سالهای اخیر با کاهش تولید مواجه بوده و واردات LNG را افزایش داده، اکنون با این قرارداد چرخش معناداری به سمت افزایش تولید، اکتشاف جدید و تثبیت موقعیت خود بهعنوان هاب انرژی شرق مدیترانه نشانه گرفته است.
شرکت ایتالیایی با تعهدی عظیم طی پنج سال آینده سرمایهگذاری ۸ میلیارد دلاری در پروژههای نفت و گاز مصر را برنامهریزی کرده است. تمرکز سرمایهگذاری بر توسعه میدانهای موجود، حفاری و اکتشافهای جدید دریایی و خشکی و تقویت زیرساختهای صادراتی و پالایشی خواهد بود. این رقم چشمگیر، در مقایسه با بودجههای پیشین، نشاندهنده عزم جدی برای احیا و گسترش ظرفیت تولید انرژی مصر است.
اهرم این تغییرات نه فقط افزایش تولید، بلکه بازسازی اعتماد سرمایهگذارها و تضمین پایداری جریان منابع است. مصر برای سالها از کاهش تولید و خاموشیهای موقت رنج برده و برای تأمین تقاضای داخلی ناچار به واردات LNG بوده است. حالا با این سرمایهگذاری و توسعه میدانهای گازی، امید به تثبیت عرضه و کاهش وابستگی به واردات افزایش یافته است. مدیران مصری ضمن استقبال از این همکاری، وعده دادند که بدهیهای معوق شرکتهای خارجی فعال در صنعت نفت را تسویه کنند تا شرایط برای سرمایهگذاریهای جدید هموار شود.
از نظر زیرساختی، بخشی از این سرمایهگذاری بر احیای چاههای قدیمی و افزایش ظرفیت پالایش و گازرسانی متمرکز است. چند میدان بزرگ گازی که بخشی از تولید کنونی مصر را تأمین میکنند، مجدداً فعال خواهند شد تا تولید کاهشیافته جبران شود. این اقدام در کنار تقویت پالایشگاهها و خطوط انتقال، توان عملیاتی کشور را افزایش داده و امکان صادرات پایدارتر به بازارهای منطقهای و بینالمللی را فراهم میکند.
اما این توافق نه صرفاً یک قرارداد اقتصادی، بلکه بخشی از چشمانداز بزرگتری است: ترسیم دوباره نقش مصر در زنجیره جهانی انرژی و تبدیل آن به قطب انتقال و صادرات گاز طبیعی در شرق مدیترانه. با در نظر گرفتن موقعیت جغرافیایی مصر، سواحل مدیترانه، زیرساختهای LNG و پل ارتباطی میان آسیا، آفریقا و اروپا، این کشور میتواند به هاب محوری برای تأمین گاز اروپا بدل شود — امری که در شرایط فعلی بازار انرژی و تلاطم ژئوپلیتیکی اهمیت بسیار دارد.
همچنین، همکاری با شرکتهای بینالمللی برای توسعه میادین دریایی و خشکی افزایش یافته است. مصریها و شرکتهای چندملیتی با هدف بهرهگیری از تکنولوژیهای مدرن حفاری و اکتشاف، ذخایر خاموش یا کماستفاده را فعال میکنند. این امر نه فقط به افزایش تولید کمک میکند، بلکه نوید افزایش اشتغال، فناوری و بازسازی زیرساختهای قدیمی نفت و گاز را نیز میدهد.
یکی از پیامدهای مهم این تحولات، تأثیر بر بازار جهانی انرژی و LNG است. با افزایش تولید و صادرات از مصر، بازار LNG شاهد تنوع بیشتر عرضه خواهد بود، که میتواند فشار بر کشورهای صادرکننده سنتی، کاهش قیمتها و انعطاف بیشتر در قراردادهای بینالمللی را بههمراه داشته باشد. این امر برای مصرفکنندههای بزرگ گازی در اروپا و آسیا اهمیت دارد؛ چرا که منابع متنوعتر یعنی امنیت تأمین بیشتر در مقابل نوسان سیاسی یا اقتصادی.
از سوی دیگر، این تحولات بر امنیت انرژی منطقه و فعالیتهای ژئوپلیتیکی نیز اثر میگذارد. مصر با تقویت زیرساخت و افزایش تولید، موقعیتی قویتر در مذاکرات بینالمللی پیدا میکند و میتواند بهعنوان شریک قابل اعتماد برای کشورهای دیگر در عرصه صادرات گاز مطرح شود. این تغییر ممکن است توازن قدرت در منطقه شرق مدیترانه را دستخوش تحول کند و ارتباطات و اتحادهای جدیدی شکل بگیرد.
در مقیاس داخلی، دولت مصر با این جهش سرمایهگذاری فرصتی برای بازسازی شبکه انرژی، افزایش اشتغال، جذب سرمایهگذاری خارجی و تقویت ثبات اقتصادی بهدست میآورد. این امر به بازگشت اعتماد عمومی و جامعه بینالمللی به بازار انرژی مصر منجر میشود؛ بازاری که پیش از این بهدلیل نوسان تولید و بدهیها، برای بسیاری از شرکتها ناامن تلقی میشد.
با این حال، اجرای این نقشه بلندپروازانه چالشهایی نیز دارد. از جمله باید تضمین شود که چاههای قدیمی با استانداردهای محیطزیستی و ایمنی روزآمد شوند، پیمانکاران خارجی انگیزه لازم برای مشارکت پیدا کنند، و زیرساخت صدور LNG با ظرفیت بالا در دمیاط و سایر پایانهها تقویت گردد. همچنین عبور از موانع مالی، نوسان قیمت نفت و گاز جهانی، و تحریمها یا ناآرامیهای منطقهای باید در برنامهریزیهای بلندمدت لحاظ شوند.
در همین حال، همکاری میان مصر و شرکت ایتالیایی نوعی سیگنال به بازار جهانی است؛ این سیگنال به سرمایهگذارها، خریداران انرژی و دولتها میگوید که شمال آفریقا هنوز زنجیره تأمین انرژی معتبری دارد و میتواند پل بین تولید و مصرف جهانی باشد. این روایت، اگر به درستی اجرا شود، میتواند پایههای امنیت انرژی، توسعه صنعتی و تجارت منطقهای را در دهه پیشرو مستحکم کند.
در نهایت، آنچه در نوامبر ۲۰۲۵ در قاهره کلید خورد، بیشتر از یک توافق ساده بود. این یک اعلام استراتژیک بود: اعلام بازگشت مصر به میدان قدرت انرژی، با ابزار تولید، اکتشاف، صادرات، و زیرساخت کامل. جهانی که به زودی از این تحول بهره خواهد برد، نه فقط یک بازار جدید گازی یافته، بلکه مسیری است به سوی ثبات انرژی، انعطاف بیشتر در تأمین، و همکاری عمیقتر میان ملتها. مردم شاید امروز تأثیر دقیق این تغییر را کاملاً درک نکنند، اما بیشک در سالهای آینده، نشانههای آن را در صنعت انرژی، تجارت جهانی، و مسیرهای انتقال گاز خواهند دید.
