نشریه تخصصی صنعت قیر و عوامل وابسته

مجله WPB شماره ژانویه

شماره ژانویه مجله دنیای نفت و قیر

همکاران

تولید آسفالت در چین با وجود نوسانات چشمگیر منطقه‌ای، همچنان در سطح بالا باقی مانده است

به گزارش دنیای نفت و قیر، صنعت آسفالت چین طی سال‌های اخیر در مقیاسی گسترده به فعالیت خود ادامه داده و روندی نوسانی (به شکل حرف W) را در تولید سالانه نشان داده است. با وجود ثبات نسبی در حجم کل تولید، اختلافات قابل توجهی میان مناطق مختلف کشور دیده می‌شود که ناشی از تغییرات در تأمین خوراک، سیاست‌های مالیاتی و سودآوری پالایشگاه‌هاست. این عوامل موجب جابه‌جایی مداوم منابع آسفالت در میان مناطق مختلف چین شده‌اند.

بررسی کلی تولید در سطح ملی

تا پیش از سال ۲۰۲۰، تولید آسفالت در چین روندی افزایشی همراه با نوسان داشت و در همان سال به بالاترین سطح خود رسید. از سال ۲۰۲۱ به بعد، تولید در سطحی بالا اما همراه با نوسانات شدید ادامه یافته است که شکل «W» را تداعی می‌کند. پیش‌بینی می‌شود در سال ۲۰۲۵ حجم تولید به حدود ۲۷.۹۴ میلیون تن برسد که نسبت به سال قبل ۱۰.۵۳ درصد افزایش نشان می‌دهد. رفع محدودیت‌های خوراک در پروژه جینگبو هاینان و بهبود قابل توجه سودآوری تولید آسفالت، از عوامل اصلی رشد تولید محسوب می‌شوند.

عوامل تأثیرگذار بر نوسانات تولید

تولید آسفالت چین تحت تأثیر مجموعه‌ای از عوامل ساختاری و بازاری قرار دارد. مهم‌ترین آن‌ها شامل تغییر در قیمت و تخفیف خوراک، اصلاح سیاست‌های مالیاتی، نوسان حاشیه سود پالایشگاه‌ها و تحولات در تقاضای بازار است.

•افزایش تولید: راه‌اندازی واحدهای پالایشی جدید در سال ۲۰۲۳ موجب رشد قابل توجه تولید شد.

•کاهش سودآوری: در مقابل، در سال ۲۰۲۴ به دلیل افزایش تخفیف خوراک و کاهش حاشیه سود، تولید افت محسوسی را تجربه کرد و بسیاری از پالایشگاه‌ها از تولید آسفالت فاصله گرفتند.

نرخ بهره‌برداری و چالش مازاد ظرفیت

تا پیش از سال ۲۰۲۰، نرخ بهره‌برداری از ظرفیت تولید آسفالت در چین بیش از ۵۰ درصد بود. اما در سال‌های اخیر، افزایش ظرفیت تولید از رشد واقعی تقاضا پیشی گرفته و منجر به وضعیت مازاد ظرفیت شده است. در سال ۲۰۲۵ نرخ بهره‌برداری به ۳۳.۲۳ درصد رسیده که ۲.۱۷ واحد درصد بیشتر از سال قبل است، اما همچنان سطحی پایین محسوب می‌شود و نشان‌دهنده عدم توازن میان عرضه و تقاضا در صنعت است.

الگوهای تولید منطقه‌ای

پنج منطقه اصلی تولید آسفالت در چین شامل شاندونگ، شرق چین، شمال چین، جنوب چین و شمال‌شرق چین هستند که همواره بیش از ۸۵ درصد از کل تولید کشور را در اختیار دارند. با این حال، ویژگی‌های تولید در هر منطقه به دلیل سرمایه‌گذاری‌های محلی، سیاست‌های جدید و دسترسی به خوراک متفاوت است.

•شاندونگ: پس از رکوردشکنی تولید در سال‌های ۲۰۲۱ تا ۲۰۲۳ به واسطه توسعه پالایشگاه‌های محلی، در سال ۲۰۲۴ به دلیل افزایش تخفیف خوراک و زیان در تولید، خروجی کاهش یافت. در ۲۰۲۵ با اصلاحات در مالیات مصرف و بهبود سودآوری، تولید مجدداً افزایش پیدا کرد.

•شرق چین: تولید در این منطقه روندی نزولی داشته است. اصلاح سیاست‌های خوراک هزینه‌ها را افزایش داد و باعث تعطیلی طولانی‌مدت برخی پالایشگاه‌ها شد. همچنین راه‌اندازی واحدهای هیدروژناسیون، خوراک را از تولید آسفالت منحرف کرد.

•شمال چین: ابتدا با افزایش ظرفیت در استان هه‌بی شاهد رشد تولید بود، اما تغییر سیاست‌های مالیاتی در ۲۰۲۵ باعث افت محسوس تولید شد.

•جنوب چین: پس از افت تولید در ۲۰۲۲، از ۲۰۲۳ تا ۲۰۲۵ روند بهبود ادامه یافت. آغاز به کار پروژه‌های پتروشیمی جی‌یانگ و جینگبو هاینان و رفع گلوگاه خوراک در پایان ۲۰۲۴، تولید پایدار و رشد مستمر را به همراه داشت.

•شمال‌شرق چین: ابتدا کاهش و سپس بازیابی تولید را تجربه کرد. از ۲۰۲۲ تا ۲۰۲۴ پالایشگاه‌ها به دلیل سود بالاتر محصولات کم‌گوگرد مانند باقی‌مانده خلأ و محصولات باندی، تولید آسفالت را کاهش دادند. اما با افت سود بازار باندی در ۲۰۲۵، مجدداً تولید آسفالت افزایش یافت.

جمع‌بندی

صنعت آسفالت چین با وجود نوسانات، همچنان در مقیاسی بزرگ فعالیت می‌کند، اما به شدت تحت تأثیر سیاست‌ها، سودآوری پالایشگاه‌ها و شرایط خوراک در مناطق مختلف است. هرچند نشانه‌هایی از رشد مجدد در تولید سال ۲۰۲۵ دیده می‌شود، اما تداوم مازاد ظرفیت بیانگر نیاز به برنامه‌ریزی متعادل‌تر منطقه‌ای و هماهنگی بهتر بازار است تا پایداری و توسعه بلندمدت در تأمین و توزیع آسفالت کشور تضمین شود.