نشریه تخصصی صنعت قیر و عوامل وابسته

مجله WPB شماره ژانویه

شماره ژانویه مجله دنیای نفت و قیر

همکاران

بازار قیر و آسفالت ژاپن: وابستگی به واردات، پویایی‌های تجاری و چشم‌انداز رشد بلندمدت

بر اساس گزارش دنیای نفت و قیر، بازار قیر و آسفالت ژاپن در سال‌های اخیر دستخوش نوسانات قابل‌توجهی شده است، با این حال چشم‌انداز بلندمدت نشان‌دهنده بهبود تدریجی و پایدار است. این بخش در سال ۲۰۲۴ با افت شدیدی مواجه شد؛ به‌طوری‌که میزان مصرف نزدیک به ۱۶٪ کاهش یافت و به ۳۷ هزار تن رسید و ارزش کل بازار نیز به ۲۳ میلیون دلار تنزل پیدا کرد. با وجود این افت چشمگیر، پیش‌بینی‌ها نشان می‌دهد که این صنعت طی دهه آینده ثبات خود را بازیابی خواهد کرد. برآوردها حاکی از آن است که تا سال ۲۰۳۵ حجم بازار مجدداً در حدود ۳۷ هزار تن تثبیت شود و ارزش آن به حدود ۲۸ میلیون دلار برسد که به معنای نرخ رشد مرکب سالانه ۱.۶٪ است.

کاهش سال ۲۰۲۴ پس از یک دوره عملکرد ضعیف رخ داد، زیرا از سال ۲۰۲۰ تاکنون مصرف و واردات هر دو رشد محدودی داشته‌اند. حجم بازار پیش‌تر به اوج ۴۶ هزار تن رسیده بود، اما افت اخیر نشان‌دهنده حساسیت تقاضا به شرایط اقتصادی و صنعتی گسترده‌تر است. با این حال، تحلیلگران انتظار دارند اتکای ژاپن به واردات، همراه با نیازهای مداوم زیرساختی، پایه‌های بازگشت رشد را فراهم آورد.

کره‌جنوبی همچنان به‌طور چشمگیر بر ساختار واردات ژاپن تسلط دارد. در سال ۲۰۲۴ این کشور ۳۴ هزار تن قیر و آسفالت به ژاپن صادر کرد که معادل ۹۱٪ از کل واردات بود. ایالات متحده در جایگاه دوم قرار گرفت و تنها ۲۷۰۰ تن تأمین کرد که کسری از میزان عرضه کره جنوبی بود. از منظر ارزش، واردات از کره جنوبی به ۲۱ میلیون دلار رسید، در حالی که سهم ایالات متحده اندکی بیش از ۲ میلیون دلار بود. طی یک دهه گذشته، سهم صادراتی کره جنوبی به ژاپن از نظر ارزشی با نرخ میانگین سالانه نزدیک به ۹٪ رشد کرده و موقعیت این کشور را به عنوان شریک اصلی در این بازار تثبیت کرده است.

با وجود نوسانات در حجم تجارت، قیمت‌های وارداتی تقریباً ثابت باقی مانده‌اند. میانگین قیمت واردات در سال ۲۰۲۴ حدود ۶۳۷ دلار به ازای هر تن بود که نسبت به سال قبل تغییر چندانی نداشت. محصولات کره جنوبی با میانگین ۶۰۹ دلار در هر تن از رقابتی‌ترین قیمت‌ها برخوردار بودند، در حالی که عرضه‌های ایالات متحده به طور متوسط ۷۵۶ دلار در هر تن قیمت داشتند. در افق بلندمدت، تغییرات قیمتی محدود بوده که نشان‌دهنده ثبات نسبی عرضه جهانی قیر و آسفالت است.

در بخش صادرات، نقش ژاپن محدودتر است. در سال ۲۰۲۴ میزان صادرات به حدود ۵۳۰ تن کاهش یافت که افتی ۵.۵ درصدی نسبت به سال قبل داشت. درآمد صادراتی نیز به ۷۳۲ هزار دلار تنزل پیدا کرد. تایوان مقصد اصلی صادرات بود و نزدیک به ۷۰٪ از کل محموله‌ها را به خود اختصاص داد و پس از آن سنگاپور و زامبیا قرار گرفتند، هرچند با سهمی بسیار کمتر. قیمت‌های صادراتی در سال ۲۰۲۴ به طور قابل توجهی کاهش یافت و به طور میانگین ۱۳۷۵ دلار به ازای هر تن رسید که معادل افت ۳۶٪ نسبت به سال قبل بود. این کاهش بیانگر افت تقاضای خارجی و افزایش رقابت در بازارهای منطقه‌ای است. به‌طور تاریخی، قیمت‌های صادراتی پرنوسان بوده‌اند؛ از جمله رکورد ۲۸۷۷ دلار در هر تن در سال ۲۰۱۶، اما روند سال‌های اخیر بیشتر به سوی رکود پیش رفته است.

اتکا به یک تأمین‌کننده مسلط، آسیب‌پذیری ژاپن در برابر پویایی‌های خارجی بازار را برجسته می‌کند. از آنجا که بیش از ۹۰٪ واردات قیر و آسفالت از کره جنوبی تأمین می‌شود، هرگونه اختلال در جریان تجارت می‌تواند پیامدهای فوری برای ثبات عرضه داشته باشد. در همین حال، سطح پایین تولید داخلی و عملکرد محدود صادراتی نشان می‌دهد که ژاپن همچنان به عنوان بازاری وابسته به واردات باقی خواهد ماند.

با نگاه به آینده، مسیر این صنعت احتمالاً بازتاب‌دهنده نیازهای توسعه زیرساختی، تقاضای بخش ساخت‌وساز و سرعت فعالیت‌های اقتصادی خواهد بود. هرچند نرخ رشد حجمی سالانه در حدود ۰.۱٪ پیش‌بینی شده و بسیار محدود است، اما افزایش تدریجی ارزش بازار نشان می‌دهد که ثبات قیمتی و بهبود آهسته تقاضا می‌تواند از روند بازیابی حمایت کند. بر اساس برآوردها، ارزش ۲۸ میلیون دلاری در سال ۲۰۳۵ سناریویی محتاطانه اما امیدوارکننده را ترسیم می‌کند که نشان‌دهنده حفظ اهمیت راهبردی بازار قیر و آسفالت ژاپن علی‌رغم وابستگی‌های خارجی است.

در جمع‌بندی، اگرچه بازار قیر و آسفالت ژاپن در سال ۲۰۲۴ افت شدیدی را تجربه کرد، اما ساختار وابستگی به واردات ـ به‌ویژه از کره جنوبی ـ تداوم عرضه را تضمین می‌کند. صادرات در سطحی محدود باقی مانده و تایوان مقصد اصلی آن است. روند باثبات قیمت‌ها و رشد تدریجی تقاضا انتظار می‌رود که به بازیابی متعادل کمک کند و این بخش را طی دهه آینده در مسیر توسعه‌ای ملایم قرار دهد.