بررسیهای دنیای نفت و قیر نشان میدهد که بازار قیر آسیای مرکزی در اواسط اوت ۲۰۲۵ روندهای قیمتی متفاوتی را در قزاقستان، ازبکستان و روسیه تجربه کرده است. در حالیکه قزاقستان با کاهش شدید قیمتها در معاملات بورسی داخلی روبهرو شد، ازبکستان روند افزایشی خود را ادامه داد و فروشندگان روسیه به دلیل تعمیرات دورهای پالایشگاهها، افزایش فنی قیمتها را اعمال کردند. بهطور کلی، فعالیت بازار منطقهای همچنان قوی باقی ماند که ناشی از تداوم حجم بالای معاملات و رشد حملونقل ریلی نسبت به سال گذشته بود.
قزاقستان
در بازه ۱۱ تا ۱۸ اوت، میانگین قیمت بازار قیر راهسازی در قزاقستان نسبت به هفته قبل ۶.۰ درصد کاهش یافت و به ۲۰۶,۶۰۰ تنگه به ازای هر تن (معادل ۳۷۷ دلار به ازای هر تن) رسید. با وجود این افت هفتگی، قیمتها همچنان نسبت به ابتدای سال ۲۰۲۵ حدود ۹.۵ درصد در تنگه و ۷.۲ درصد در دلار بالاتر هستند.
میانگین قیمت اوت نسبت به سال گذشته ۳.۵ درصد بالاتر در تنگه اما ۷.۸ درصد پایینتر در دلار است که ناشی از تغییرات نرخ ارز میباشد. این اصلاح نزولی عمدتاً تحتتأثیر معاملات بورسی بود که میانگین قیمت تحققیافته آن ۱۴۸,۱۰۰ تنگه به ازای هر تن گزارش شد. در همین حال، پیشنهاد تولیدکنندگان بدون تغییر و بهطور میانگین در سطح ۲۱۶,۲۵۰ تنگه باقی ماند.
در هفته مذکور در مجموع ۲۷ معامله در بازار بورس قزاقستان انجام شد که معادل ۵,۵۰۰ تن حجم دادوستد بود. بخش عمده معاملات مربوط به قیر BND 70/100 شرکت Caspi Bitum بود.
ازبکستان
در ازبکستان، معاملات بورسی با افزایش قیمت همراه بود. قیمت بازار ۱.۳ درصد در واحد سوم و ۱.۵ درصد در دلار رشد کرد و به ۶.۸ میلیون سوم به ازای هر تن (یا ۵۳۹ دلار در هر تن) رسید. از ابتدای سال ۲۰۲۵ تاکنون، قیمتها در واحد ملی ۱۶.۹ درصد و در دلار ۲۰.۱ درصد افزایش یافته است که دلیل آن تقاضای قوی داخلی و محدودیت عرضه بوده است.
نسبت به دوره مشابه در سال ۲۰۲۴، قیمتها ۱.۵ درصد بالاتر در سوم و ۲.۰ درصد بالاتر در دلار هستند. دادوستد بازار در سطحی ثابت باقی ماند و طی هفته ۲۶ معامله در بورس انجام شد.
مجموع فروش در بورس به ۱,۴۰۰ تن رسید که نسبت به هفته قبل ۱۳.۴ درصد افزایش داشت. طی ژانویه-فوریه ۲۰۲۵، بازار بورس ازبکستان ۳۷,۹۰۰ تن قیر معامله کرده است که ۲۹.۵ درصد بیشتر از مدت مشابه سال گذشته است. از این میزان، ۳۶,۹۰۰ تن قیر راهسازی بوده که رشدی ۳۰.۹ درصدی نسبت به ۲۰۲۴ نشان میدهد.
روسیه، عرضه به آسیای مرکزی
حجم محمولههای ارسالی قیر روسیه به مقاصد آسیای مرکزی در نیمه نخست اوت به ۱۰,۴۰۰ تن رسید که نسبت به ماه قبل ۹ درصد و در مقایسه سالانه با اوت ۲۰۲۴، رشدی ۱۷ درصدی داشت. مجموع محمولههای ارسالشده طی ژانویه تا اوت به ۱۸۴,۸۰۰ تن رسید که نسبت به ۱۹۱,۷۰۰ تن مدت مشابه سال قبل، ۳.۶ درصد کمتر است.
میانگین قیمت فروش تولیدکنندگان روسی برای صادرات به آسیای مرکزی نسبت به هفته قبل ۱.۶ درصد افزایش یافت و به ۲۹,۲۰۰ روبل در هر تن (یا ۲۴,۴۰۰ روبل بدون مالیات بر ارزش افزوده) رسید. در معادل دلاری، این رقم ۳۰۵ دلار در هر تن (بدون مالیات بر ارزش افزوده) بود که بازتابدهنده تحرکات بازار داخلی و تغییرات نرخ ارز است.
این افزایش قیمت ماهیتی فنی داشت که ناشی از توقفهای دورهای در سه پالایشگاه RN-Bitum بود. نرخها در سایر پالایشگاههای روسیه بدون تغییر باقی ماند.
از ابتدای سال ۲۰۲۵ تاکنون، قیمت قیر روسیه در روبل ۲.۶ درصد و در دلار ۳۰.۹ درصد افزایش یافته است. با این حال، در مقایسه سالانه، قیمتها در روبل ۱۵.۶ درصد و در دلار ۵.۳ درصد کمتر از اوت ۲۰۲۴ است. این وضعیت برخلاف روند سال گذشته است که بازار از اواسط اوت ۲۰۲۴ وارد یک مسیر نزولی طولانیمدت شد.
بازار قیر آسیای مرکزی در اوت ۲۰۲۵ روندهای متفاوتی را نشان میدهد. قزاقستان تحت فشار معاملات بورسی روند نزولی داشت، ازبکستان به پشتوانه تقاضای قوی مسیر افزایشی خود را حفظ کرد و روسیه بهدلیل محدودیت عرضه و تعمیرات پالایشگاهی شاهد رشد کوتاهمدت قیمت صادراتی بود. با گسترش صادرات ریلی روسیه و تقویت حجم معاملات در ازبکستان، چشمانداز تقاضا در منطقه در کوتاهمدت باثبات به نظر میرسد، هرچند نوسانات قیمتی ناشی از معاملات بورسی قزاقستان و تعمیرات پالایشگاههای روسیه میتواند طی ماههای آتی ریسکهایی ایجاد کند.