براساس گزارش دنیای نفت و قیر، در آیندهای نزدیک، عرضه قیر صادراتی بحرین با کاهش همراه خواهد بود، زیرا پالایشگاه دولتی بپکو در سیترا وارد مرحله تعمیرات برنامهریزیشده شده و بهطور همزمان فرآیند نوسازی گستردهای را نیز دنبال میکند. منابعی در میان معاملهگران و واردکنندگان بینالمللی قیر تأیید کردهاند که تولید این پالایشگاه با ظرفیت ۲۶۷ هزار بشکه در روز تحت تأثیر تغییرات عملیاتی ناشی از این پروژه کاهش خواهد یافت.
قرار است واحد تقطیر در خلأ (VDU) — که از بخشهای کلیدی در فرآیند تولید قیر است — برای مدتی از مدار خارج شود، که این امر ظرفیت تأمین صادرات را بهشکل محسوسی محدود خواهد کرد. به گفته فعالان آشنا با عملکرد پالایشگاه، دوره تعمیرات چند هفته به طول خواهد انجامید. در این بازه زمانی، صادرات دریایی قیر متوقف میشود و موجودی انبارها صرف تأمین نیاز بازار داخلی خواهد شد. هنوز جزئیات بیشتری درباره مدت یا وسعت این تعمیرات منتشر نشده است.
در حال حاضر، قیمت قیر صادراتی از بندر سیترا بهصورت تحویل روی عرشه کشتی (اصطلاحاً فوب) در سطح ۳۷۰ دلار به ازای هر تن ثابت مانده و طی چند هفته اخیر تغییری نداشته است. با این حال، دادههای رهگیری کشتیها از شرکت تحلیلگر Kpler نشان میدهد که کشتی «Sidra Al Wakra» اخیراً محمولهای به حجم ۳۱۰۰ تن قیر از سیترا به مقصد قطر بارگیری کرده است. بارگیری مشابهی نیز در آینده نزدیک برنامهریزی شده، اما هنوز مشخص نیست که آیا این آخرین محموله پیش از توقف عملیاتی پالایشگاه خواهد بود یا نه.
طی سال جاری، تقاضا برای قیر صادراتی بحرین کاهش یافته که دلیل اصلی آن قیمتهای رقابتیتر سایر عرضهکنندگان منطقه، بهویژه ایران بوده است. تأمینکنندگان ایرانی با ارائه تخفیفهای قابل توجه توجه خریداران را به خود جلب کردهاند. در طول سال جاری، قیمت قیر فله صادراتی ایران بهطور میانگین حدود ۱۰۹.۹۰ دلار در هر تن پایینتر از قیمتهای فوب بحرین بوده و در دورههایی این فاصله به ۲۰۱ دلار نیز رسیده است. بر اساس آخرین ارزیابی، قیمت قیر ایرانی ۳۴۲.۵۰ دلار در هر تن بوده که ۲۷.۵۰ دلار ارزانتر از نرخ رسمی بحرین است. در حال حاضر، تقاضا برای قیر بحرینی عمدتاً از سوی بازارهایی خاص همچون قطر، امارات متحده عربی و بندر دوربان آفریقای جنوبی است، جایی که نیاز به مشخصات خاصی وجود دارد که تأمین آن از سوی عرضهکنندگان دیگر دشوار است.
در همین حال، پالایشگاه سیترا همچنان در حال پیشرفت در قالب پروژه ۷ میلیارد دلاری نوسازی بپکو (BMP) است. این پروژه بلندمدت با هدف افزایش ظرفیت فرآوری پالایشگاه از ۲۶۷ هزار به ۳۸۰ هزار بشکه در روز طراحی شده است. هرچند این بهروزرسانی قرار است تولید فرآوردههای میانتقطیر با ارزش افزوده بالاتری را افزایش دهد، اما انتظار میرود سهم تولید فرآوردههای سنگین مانند قیر کاهش یابد؛ بهویژه با راهاندازی واحدهای ثانویه جدید که در حال ورود به مدار هستند. تاکنون اطلاعات دقیقتری از وضعیت این واحدها یا ترکیب نهایی محصولات منتشر نشده است.
در شرایطی که محدودیتهای صادراتی و تغییرات ساختاری در ترکیب تولید در حال شکلگیری است، عوامل بازار در منطقه با دقت روند تحولات جایگاه بحرین در بازار جهانی قیر را زیر نظر دارند.