به گزارش دنیای نفت و قیر، وزارت حمل‌ونقل آریزونا (ADOT) چارچوبی نظام‌مند برای تعدیل قیمت قیر و سوخت دیزل در پروژه‌های عمرانی عمومی تدوین کرده است. این سیاست تلاشی ساختاریافته برای مقابله با نوسانات بازار و تأثیر آن بر هزینه‌های ساخت‌وساز به شمار می‌رود و در عین حال شرایطی عادلانه برای پیمانکاران، پیمانکاران جزء و تأمین‌کنندگان مصالح در پروژه‌های دولتی ایجاد می‌کند.
قیر، به‌عنوان یکی از مصالح اساسی در راه‌سازی، به دلیل وابستگی به فرآورده‌های نفتی به‌شدت تحت تأثیر نوسانات بازار جهانی قرار دارد. وزارت حمل‌ونقل آریزونا با تعیینهزینه اولیه (IC) ، که هم‌زمان به‌عنوان قیمت جاری (CP) برای پروژه‌های در حال اجرا در دوره مشخص تلقی می‌شود، مبنایی شفاف برای برنامه‌ریزی مالی ارائه می‌دهد. به‌عنوان نمونه، هزینه اولیه قیر برای مناقصه‌های برنامه‌ریزی‌شده در سپتامبر ۲۰۲۵ معادل ۴۸۵ دلار به ازای هر تُن تعیین شده است. این اقدام از یک‌سو مانع از وارد آمدن فشار ناشی از افزایش ناگهانی قیمت مصالح بر پیمانکاران می‌شود و از سوی دیگر، از سوء‌استفاده احتمالی ناشی از کاهش پیش‌بینی‌نشده قیمت‌ها جلوگیری می‌کند.
سازوکاری مشابه برای سوخت دیزل نیز در نظر گرفته شده است. دیزل، به‌عنوان منبع انرژی اصلی برای ماشین‌آلات سنگین عمرانی، نقش حیاتی در اجرای پروژه‌ها ایفا می‌کند. بر اساس این نظام، هرگاه قیمت بازار دیزل بیش از ±۱۵ درصد از هزینه اولیه فاصله بگیرد، تعدیلات لازم در پرداخت‌های ماهانه پیمانکار اعمال می‌شود. برای قراردادهایی که مناقصه آن‌ها در سپتامبر ۲۰۲۵ انجام می‌شود، هزینه اولیه سوخت دیزل ۲٫۵۱ دلار به‌ازای هر گالن تعیین شده که هم‌چنین به‌عنوان قیمت جاری برای پروژه‌های فعال در اوت ۲۰۲۵ در نظر گرفته شده است. این رویکرد تضمین می‌کند که نوسانات انرژی مانع از پیشرفت یا ثبات مالی پروژه‌ها نشود.
پیامد گسترده‌تر این سیاست در توانایی آن برای کاهش ریسک‌های مالی پروژه‌های عمومی نهفته است. در غیاب چنین سازوکارهایی، تغییرات سریع قیمت می‌توانست منجر به تأخیر، اختلافات قراردادی یا حتی توقف پروژه‌های زیربنایی شود. با نهادینه‌کردن فرآیند تعدیل هزینه‌ها، ایالت آریزونا فضایی پیش‌بینی‌پذیر برای پیمانکاران فراهم کرده و به تضمین کیفیت بلندمدت شبکه‌های حمل‌ونقل کمک می‌کند.
از منظر سیاست‌گذاری، این مدل نشان می‌دهد که ادغام سازوکارهای واکنش‌پذیر به بازار در نظام‌های تدارکات عمومی تا چه اندازه اهمیت دارد. هرچند این سیاست مستقیماً برای پروژه‌های محلی آریزونا تدوین شده، اما می‌تواند الگویی قابل اقتباس برای سایر ایالت‌ها یا کشورها باشد؛ به‌ویژه در مناطقی که قیر نقش تعیین‌کننده‌ای در دوام جاده‌ها و توسعه اقتصادی بلندمدت ایفا می‌کند.
نتیجه‌گیری
راهبرد تعدیل قیمت ADOT اهمیت راهبردی قیر در توسعه زیربناهای مدرن را برجسته می‌سازد. این سیاست با ترکیب شفافیت و انعطاف مالی، نه تنها هزینه‌های ساخت‌وساز را تثبیت می‌کند بلکه تداوم سرمایه‌گذاری‌های بلندمدت در حوزه حمل‌ونقل را نیز تضمین می‌نماید. چنین رویکردی پاسخی آینده‌نگرانه به ماهیت پرنوسان فرآورده‌های نفتی است و می‌تواند به‌عنوان الگویی از بهترین تجربیات جهانی در مدیریت زیرساخت‌ها مدنظر قرار گیرد.
