گزارش نشریه دنیای نفت و قیر نشان می‌دهد که بازار جهانی قیر در شرایطی پیچیده قرار دارد؛ شرایطی که شامل تفاوت محسوس تقاضا در مناطق مختلف، تغییر مسیرهای تجارت جهانی و افزایش عدم قطعیت‌های ژئوپولیتیکی است. این گزارش روی تازه‌ترین روندهای سمت عرضه، عوامل مؤثر بر تقاضا، تحولات قیمتی و محرک‌های نوآوری که برای تولیدکنندگان، بازرگانان و برنامه‌ریزان بین‌المللی زیرساخت اهمیت دارد، تمرکز می‌کند.
شرایط آب‌وهوایی فصلی در آسیای جنوب‌شرقی باعث تأخیر در اجرای پروژه‌های ساخت‌وساز، به‌ویژه در فیلیپین، ویتنام، تایلند و مالزی شده است. این تأخیرها باعث شد خریداران با احتیاط عمل کنند، تکمیل موجودی خود را به تعویق بیندازند و خریدها را بر اساس زمان‌بندی ثابت پروژه‌ها انجام دهند. نتیجه، ایجاد مازاد عرضه کوتاه‌مدت و پراکنده در برخی بنادر مشخص بود و در حال حاضر حجم معاملات نقدی در سطح متوسط قرار دارد.
با وجود این وقفه‌های کوتاه‌مدت، برنامه‌های بلندمدت زیرساختی آسیای جنوب‌شرقی – مثل توسعه شبکه‌های جاده‌ای، بهبود بنادر و پروژه‌های شهری – همچنان محرک تقاضا برای محصولات قیری اصلاح‌شده با پلیمر و انواع خاص هستند. عرضه‌کنندگان هم در واکنش، بر راهکارهای لجستیکی انعطاف‌پذیر و قراردادهایی با زمان تحویل کوتاه‌تر تمرکز می‌کنند تا با آغاز دوباره پروژه‌ها، آماده پاسخگویی باشند.
خاورمیانه همچنان صادرکننده اصلی انواع قیر برای استفاده عمدتاً در روکش و آسفالت جاده‌ها است. پالایشگاه‌های منطقه با ارائه قیمت‌های تحویل رقابتی به بازارهای آسیایی و آفریقایی، سهم خود را حفظ می‌کنند. با این حال، این جریان تجاری در برابر خطرات ژئوپولیتیکی که بر مسیرهای کشتیرانی و هزینه بیمه کشتی‌ها اثر می‌گذارد، آسیب‌پذیر است. اگر شرایط حمل‌ونقل بدتر شود، ترکیب حجم صادرات می‌تواند تغییر کند.
تنش‌های ژئوپولیتیکی در مسیرهای مهم دریایی همچنان یکی از مهم‌ترین عوامل افزایشی برای قیمت نفت خام و فرآورده‌های پالایشی است. کارشناسان هشدار می‌دهند که هرگونه اختلال ناگهانی و جدی در این مسیرها می‌تواند باعث جهش شدید قیمت نفت شود و در نتیجه حاشیه سود تولید قیر و قیمت صادراتی را تحت فشار قرار دهد. این موضوع برای بازارهایی که وابسته به واردات هستند؛ مثل اروپا، آفریقا، جنوب و شرق آسیا به معنای نوسانات قیمتی بیشتر خواهد بود.
در جنوب آسیا، به‌خصوص هند، تولید داخلی قیر با افتتاح واحدهای جدیدی که توانایی تولید قیر اصلاح‌شده با پلیمر و محصولات ریزپوشش (Microsurfacing) را دارند، در حال رشد است. این امر زنجیره تأمین داخلی را تقویت کرده و وابستگی به واردات را کاهش داده است. با این حال، مخارج بودجه‌ای دولت‌های ایالتی و زمان‌بندی تأمین مالی پروژه‌ها همچنان عامل اصلی تغییرات کوتاه‌مدت تقاضا محسوب می‌شوند.
بازار قیر چین در شرایط باثبات قیمتی قرار دارد و قیمت‌های عمده‌فروشی انواع معمولی و اصلاح‌شده را به‌دقت زیر نظر دارد. بازگشت تولید پس از تعمیرات پالایشگاهی، نوسانات قیمت را کاهش داده است. اطلاعات بازار نقدی و معاملات آتی هم نشان می‌دهد که بازار در تعادل نسبی قرار دارد و جهت‌گیری‌های قیمتی شدید ندارد.
آفریقا شرایط متفاوتی را تجربه می‌کند. شرق آفریقا با حمایت مالی چندجانبه و ابتکارهای محلی، مشغول اجرای برنامه‌های سرمایه‌گذاری در ساخت جاده‌ها است. اما کشورهای غرب و مرکز آفریقا با مشکلات لجستیکی و ازدحام در بنادر روبه‌رو هستند که به دلیل شرایط جوی، روند تخلیه محموله را کند کرده و هزینه‌های انبارداری و دموراژ را افزایش می‌دهد.
تقاضا برای افزودنی‌های آسفالتی همچنان بالاست، چون سازمان‌ها به دنبال محصولاتی هستند که عمر مفید روسازی را افزایش داده و هزینه نگهداری در طول دوره بهره‌برداری را کاهش دهند. پیش‌بینی می‌شود این ترکیبات رشد قابل توجهی در بازار داشته باشند؛ رشدی که بیشتر از افزایش تقاضا در آسیا-اقیانوسیه و استفاده روزافزون از پلیمر و لاستیک خردشده در پروژه‌های بزرگراهی ناشی می‌شود.
تولیدکنندگان و بازرگانان برای مقابله با عدم‌قطعیت‌های بازار، رویکردهای متنوع‌تری در فروش و عرضه در پیش گرفته‌اند. این رویکردها شامل مذاکره برای قراردادهای کوتاه‌مدت‌تر، استفاده از تأسیسات اختلاط در مناطق مختلف و زمان‌بندی مرحله‌ای ارسال محموله‌ها می‌شود. نگهداری موجودی انعطاف‌پذیر در نزدیکی محل‌های مصرف نیز به یکی از راهکارهای اصلی برای کاهش ریسک‌های ناشی از فصلی بودن تقاضا و خطرات ژئوپولیتیکی حمل‌ونقل تبدیل شده است.
بر اساس پیش‌بینی‌ها، تقاضای جهانی قیر در میان‌مدت رشد ملایمی خواهد داشت. این رشد با سرمایه‌گذاری پایدار در زیرساخت‌ها و استفاده بیشتر از افزودنی‌های بهبوددهنده عملکرد پشتیبانی می‌شود. با این حال، روند قیمت‌ها همچنان وابسته به شرایط بازار نفت خام و سرعت ازسرگیری پروژه‌های ساختمانی آسیب‌دیده از شرایط جوی خواهد بود.
در مجموع، صنعت قیر امروز نیازمند توازن میان احتیاط و انعطاف‌پذیری است. رصد دقیق تحولات ژئوپولیتیکی و برنامه‌های پالایشگاهی، هماهنگی خرید با چرخه تأمین مالی پروژه‌ها، سرمایه‌گذاری روی محصولات متمایز مانند قیر اصلاح‌شده با پلیمر و حفظ انعطاف‌پذیری لجستیکی، برای بهره‌گیری از فرصت‌های آینده در مسیر رونق ساخت‌وساز منطقه‌ای اهمیت حیاتی دارد. چنین رویکردهایی می‌تواند فعالان بازار را در مسیر بهره‌مندی از روندهای رشد جهانی آسفالت و قیر قرار دهد.
https://bitumenmag.com/News/southeast-asia-bitumen-market-july-2025-update
