دنیای نفت و قیر: نقاط داغ رادیواکتیو به‌صورت پنهانی در زیر جاده‌های ما شکل می‌گیرند. این مناطق ناشی از نیروگاه‌های بزرگ یا محل‌های دفن زباله‌های نظامی نیستند؛ بلکه از ذرات ریز پسماند صنعتی حاوی اورانیوم و رادیوم به‌وجود می‌آیند که مستقیماً در آسفالت جای می‌گیرند. در برخی موارد، این نواحی در صورت ترک‌خوردگی سطح، گازهای سمی نیز منتشر می‌کنند. یک ساکن ایالت نیدراسترایش در اتریش به‌صورت کاملاً تصادفی متوجه این حقیقت نگران‌کننده شد.
برای کاهش هزینه‌ها، باقی‌مانده‌های حاصل از تولید کود شیمیایی – به‌ویژه آن‌هایی که آلوده به رادیوم رادیواکتیو هستند – در ساخت جاده‌ها استفاده می‌شوند. به‌جای دفع اصولی این مواد، برخی شرکت‌ها به نظر می‌رسد که این مشکل را در زیر پای ما دفن می‌کنند.
در یک مورد قابل‌توجه، دوزیمتر به‌طور غیرمنتظره‌ای سطوح بالایی از تشعشع را در مرکز شهر ثبت کرد. این موضوع باعث وحشت شد. چه چیزی در زیر زمین می‌تواند چنین سطح خطرناکی از پرتو را منتشر کند؟ شدت تشعشع به‌قدری زیاد بود که مقامات شهری مجبور شدند صفحات سربی روی محل قرار دهند. پس از حفاری، مقصر پیدا شد: یک تکه فسفوژیپس، کوچک اما پرقدرت، از فیلترهای دستگاه عبور کرده و همچنان انرژی رادیواکتیو خود را حفظ کرده بود.
جشن سال نو، پرده از یک خطر پنهان برداشت
این اتفاق شباهت زیادی به یک حادثه در تورینگن آلمان دارد که چهار سال پیش رخ داد و به فراموشی سپرده شد. مواد مورد استفاده در آسفالت توسط شرکت‌های صنعتی ثروتمند تولید می‌شوند. تقاضا بالاست. با وجود تحقیقات فراوان، کمتر کسی در مورد ترکیبات مورد استفاده در این مصالح پرسش می‌کند.
در اتریش، تا پیش از این حادثه، آلودگی‌های رادیواکتیو موضوع بحث عمومی نبود – تا زمانی که یک مرد از گولرسدورف، ناخواسته به راز بزرگی پی برد. او پس از شرکت در جشن شب سال نو، متوجه شد که دوزیمتر شرکتش هنوز همراهش است. در حین قدم‌زدن برای تماشای آتش‌بازی، دستگاه بعداً دو اوج شدید پرتو را ثبت کرد. جشن به افشای واقعیتی تکان‌دهنده تبدیل شد.
با نگرانی و کنجکاوی، او منطقه را دوباره بررسی کرد و مقادیر بیشتری از تشعشعات بالا را ثبت کرد – به‌ویژه در نواحی‌ای که آسفالت جدید پس از خرابی نصب شده بود. پس از مطالعه در مورد حادثه مشابه در آلمان، این گمان برایش جدی‌تر شد که فسفوژیپس به‌طور پنهانی وارد آسفالت اتریش هم شده باشد.
تاریکی اطلاعات در صنعت تولید آسفالت
اطلاعات روشنی درباره ترکیب دقیق آسفالت وجود ندارد. با اینکه اتریش سالانه ۷۰ هزار تن فسفوژیپس وارد می‌کند، هیچ راه ساده‌ای برای پیگیری مقصد نهایی آن وجود ندارد. حتی فهرست تأمین‌کنندگان نیز اطلاعاتی درباره مصرف‌کنندگان نهایی نمی‌دهد.
با وجود ادعای رسمی مبنی بر ایمنی سطوح تشعشع، کارشناسان می‌دانند که تجمع مواد رادیواکتیو در کنار هم، میزان پرتو را به‌شدت افزایش می‌دهد. با این حال، هیچ‌کس مسئولیت نمی‌پذیرد. مقامات مسئول سوالات را به پیمانکاران ارجاع می‌دهند، و آن‌ها هم به تأمین‌کنندگان. فرمول دقیق ترکیب آسفالت‌ها به‌عنوان اطلاعات محرمانه صنعتی محافظت می‌شود.
در آن سوی اقیانوس… این روند تأیید شده است
با افزایش تولید آسفالت در اتریش تا حدود هفت میلیون تن در سال، شهروندان نگران هستند که وضعیت کشورشان به شرایط ایالات متحده شبیه شود. چراکه فلوریدا در آوریل گذشته، با وجود اعتراضات شدید مردمی، استفاده از فسفوژیپس در سراسر ایالت را قانونی اعلام کرد.
این روند، پرسش‌های مهمی را مطرح می‌کند: آیا اتریشی‌ها در حال آسفالت‌کردن خیابان‌هایشان با موادی هستند که تهدیدی برای سلامت عمومی در بلندمدت هستند – و آن را پنهان می‌کنند؟
