دنیای نفت و قیر: بخش حیاتی نفت ونزوئلا در حال فروپاشی است و دلایل آن فراتر از مشکلات داخلی مانند خرابی زیرساختها یا مدیریت ناکارآمد است. این کشور درگیر ترکیبی پیچیده از فشارهای بینالمللی، تحریمهای اقتصادی و اضطرار سیاسی شده که همگی دست به دست هم دادهاند تا کاراکاس را بیش از پیش منزوی کنند؛ آنهم در شرایطی که ایالات متحده محدودیتها را شدیدتر کرده است.
در یکی از سفرهای دیپلماتیک اخیر به پکن، معاون رئیسجمهور ونزوئلا، Delcy Rodríguez، با درخواست فوری به چین رفت: ونزوئلا بلافاصله به افزایش خرید نفت از سوی چین نیاز دارد. با خروج شرکتهایی مانند Chevron از ونزوئلا تحت فشار آمریکا و اعمال تعرفههای سنگین ۲۵ درصدی بر هر خریدار نفت این کشور، دولت کاراکاس آخرین امید خود را به چین بسته است.
با این حال، واکنش چین چندان گرم و دوستانه نبوده است. گزارشها حاکی از آن است که مقامات چینی خواستار تخفیفهای بیشتری بر هر بشکه نفت شدهاند و در حال بازنگری در قراردادها هستند. وقتی تنها خریدار باقیمانده باشی، چنین فشارهایی طبیعی است.
در این میان، صادرات نفت ونزوئلا با افت شدیدی مواجه شده است. بارگیریها تقریباً ۲۰ درصد کاهش یافتهاند، چون شرکت PDVSA بارهای نفتی برنامهریزیشده Chevron را زودتر از موعد لغو کرده است. اقدامات ناامیدانه اکنون آشکارتر شدهاند؛ نفتکشهایی با هویت جعلی، که به آنها «کشتیهای زامبی» میگویند، از سواحل ونزوئلا حرکت میکنند و تلاش دارند از رادارهای ردیابی جهانی پنهان بمانند. این تاکتیکها نشانهای واضح از شدت بحران هستند.
اگرچه چین همچنان بزرگترین طلبکار ونزوئلا است و بخشی از بدهیهای خود را از طریق دریافت نفت جبران میکند، اما این روند هم با کاهش روبرو شده است. تولید در پروژه مشترک Sinovensa بین شرکت CNPC و PDVSA که زمانی افتخار نفتی ونزوئلا به شمار میرفت، اکنون به ۱۰۳ هزار بشکه در روز رسیده، در حالی که این رقم در سال ۲۰۱۵ حدود ۱۶۰ هزار بشکه بود.
در همین حال، دولت ایالات متحده هشدار داده است که کشورهایی که همچنان به خرید نفت از ونزوئلا ادامه دهند ممکن است با تحریمهای ثانویه مواجه شوند؛ موضوعی که چین را نیز در معرض خطر قرار میدهد. برای اقتصادی چون ونزوئلا که در آستانه فروپاشی قرار دارد، از دست دادن آخرین مشتری عمده نفتی میتواند فاجعهبار باشد. ذخایر ارزی بانک مرکزی رو به پایان است، بولیوار دوباره در حال سقوط است و تورم بهسرعت در حال افزایش.
اگرچه Rodríguez مذاکرات خود در چین را «محرمانه» و «بسیار رضایتبخش» توصیف کرد، اما بسیاری این سفر را تلاشی ناامیدانه برای حفظ آخرین ریسمان نجات اقتصاد کشور میدانند.