نشریه تخصصی صنعت قیر و عوامل وابسته

مجله WPB شماره ژانویه

شماره ژانویه مجله دنیای نفت و قیر

همکاران

تحلیل جامع بازار جهانی قیر در هفته‌ی اخیر

به گزارش دنیای نفت و قیر، در هفته‌ی گذشته بازار جهانی قیر ترکیبی از اختلالات لجستیکی، نوسانات منطقه‌ای و روندهای فناورانه‌ی رو‌به‌رشد را تجربه کرده است. در پی تصادف‌های اخیر تانکر در آلبرتا‌ی کانادا ــ که یکی از آن‌ها منجر به نشت قیر به رودخانه‌ی «نورث ساسکچوان» شد ــ نگرانی‌های زیست‌محیطی و اختلال‌های موقت در حمل‌ونقل توجه عمومی را جلب کرده‌اند. هرچند نشت در مقیاس محلی رخ داد، پیامدهای آن به اندازه‌ای قابل توجه بود که پرسش‌هایی درباره‌ی نظارت مقرراتی و قابلیت اطمینان مسیرهای اصلی حمل‌ونقل مطرح شود. این رویدادها اهمیتِ برنامه‌ریزی برای تاب‌آوری زنجیره‌ی تأمین و پیش‌بینی شرایط اضطراری را برای پیمانکاران و مدیران پروژه‌ای که به لجستیک پایدار وابسته‌اند، پررنگ‌تر کرده‌اند.
در همین زمان، در چین قیمت‌های عمده‌فروشی قیر نوسانات کوتاه‌مدتی را نشان داده‌اند که ریشه در تغییرات اقتصاد کلان ندارد بلکه بیشتر ناشی از عواملی عملی همچون ازدحام پایانه‌ها و ترافیک سنگین جاده‌ای داخلی است. این گلوگاه‌های حمل‌ونقلی باعث نوسان‌های مقطعی در عرضه شده‌اند و تاجران را واداشته‌اند تا برنامه‌های خرید خود را با هشدارهای کوتاه‌مدت تنظیم کنند. در مقابل، بازار داخلی روسیه افزایش عرضه از برخی تولیدکنندگان مشخص و نوسانات فصلی تقاضای ساخت‌وساز را نشان می‌دهد. فعالیت قراردادی محلی در برخی مناطق اثر تثبیت‌کننده‌ای داشته، هرچند حاشیه‌ی سود صادرات همچنان تحت فشار هزینه‌ی حمل و نوسان نرخ ارز قرار دارد.
فراتر از این نوسان‌های کوتاه‌مدت، روند ساختاری غالب در بازارهای جهانی به‌روشنی به سمت بایندرهای اصلاح‌شده با پلیمر و افزودنی‌های تقویت‌کننده پیش می‌رود. تولیدکنندگان در حال سرعت بخشیدن به عرضه‌ی ترکیب‌های پیشرفته ــ شامل انواع حاوی لاستیک بازیافتی و پلیمرهای الاستومری ــ هستند تا با استانداردهای سخت‌گیرانه‌تر دوام، انعطاف‌پذیری و مقاومت اقلیمی سازگار شوند. این تغییر فناورانه که پیش‌تر به پروژه‌های ممتاز شهری محدود بود، اکنون به جریان اصلی بازار تبدیل شده است، زیرا ملاحظات هزینه در کل چرخه‌ی عمر پروژه‌ها، اختلاف قیمت اندک میان گریدهای معمولی و اصلاح‌شده را توجیه می‌کند. واحدهای تدارکاتی در سراسر آسیا و اروپای شرقی نیز به‌تدریج در حال سازگاری‌اند و با سخت‌گیرانه‌تر کردن آزمایش‌های پیش از ارسال و گنجاندن معیارهای پذیرش بر پایه‌ی عملکرد، خود را با این روند همسو می‌کنند.
تحلیل‌گران صنعت تأکید می‌کنند که آمادگی زیست‌محیطی و اطمینان از کیفیت، اکنون به شاخص‌های تعیین‌کننده‌ی موفقیت پروژه تبدیل شده‌اند. حتی اختلالات لجستیکی خفیف ــ چه ناشی از گلوگاه‌های حمل‌ونقلی در چین، چه از نشت‌های تصادفی در کانادا ــ بلافاصله بر هزینه و زمان‌بندی پروژه‌ها اثر می‌گذارند. ازاین‌رو توصیه می‌شود کارفرمایان پروژه مسیرهای جایگزین را متنوع سازند، بندهای شفاف تقسیم ریسک برای حوادث حمل‌ونقلی در قراردادها بگنجانند و موجودی پشتیبان کوچکی حفظ کنند تا در برابر وقفه‌های موقت تحویل مقاوم بمانند.
اگرچه داده‌های عددی دقیق مانند قیمت‌های روزانه یا ارزش قراردادها در گزارش‌های محلی یکسان نبود، اما روایت کلی بازار یکدست است: بازار قیر در حال گذار به مرحله‌ای است که در آن قابلیت اعتماد عملیاتی، نوآوری محصول و مسئولیت‌پذیری زیست‌محیطی بیش از قیمت صرف، عامل رقابت‌پذیری محسوب می‌شوند. ذی‌نفعانی که زودتر خود را با این تغییرات ساختاری هماهنگ کنند ــ با سرمایه‌گذاری در لجستیک مقاوم و به‌کارگیری مواد با کارایی بالاتر ــ احتمالاً در بازار جهانی در حال تحول، هم ثبات و هم برتری اعتباری به‌دست خواهند آورد.