به گزارش دنیای نفت و قیر، استرالیا طرحی نوآورانه در زیرساخت‌های جاده‌ای آغاز کرده که هدف آن افزایش ایمنی رانندگی در شب و کاهش مصرف انرژی است. در این طرح، از خطوط شب‌تابی استفاده می‌شود که با جذب نور خورشید در طول روز، شب‌ها به‌صورت خودکار نور ملایمی از خود منتشر می‌کنند. این خطوط می‌توانند جایگزینی پایدار و کم‌هزینه برای چراغ‌های خیابانی، به‌ویژه در مناطق دورافتاده و بدون زیرساخت برق، باشند.
همکاری دولت و بخش خصوصی برای هوشمندسازی جاده‌ها
این پروژه با همکاری نهادهای حمل‌ونقل منطقه‌ای و شرکت‌های نوآور در حوزه زیرساخت انجام می‌شود. هدف آن هم‌زمان ارتقای ایمنی رانندگان در شب و کاهش وابستگی به سیستم‌های روشنایی سنتی است که هزینه نگهداری بالایی دارند.
برای اجرای آزمایشی، منطقه‌ای در ایالت ویکتوریا انتخاب شده که دارای پیچ‌های خطرناک، نبود روشنایی کافی و سابقه تصادف‌های شبانه است. در این منطقه، خطوط مرکزی و کناری جاده با رنگ شب‌تاب پوشانده شده و عملکرد آن‌ها به کمک دوربین‌ها و بازخورد رانندگان به‌صورت مداوم بررسی می‌شود.
عملکرد این فناوری چگونه است؟
در این طرح از رنگی ویژه با خاصیت شب‌تابی استفاده می‌شود که برخلاف رنگ‌های بازتابی معمول، نیازی به نور چراغ خودروها ندارد و خودش در تاریکی نور تولید می‌کند. ماده اصلی این رنگ، ترکیبی بی‌خطر به نام «استرانسیوم آلومینات» است که پس از جذب نور خورشید، تا حدود ۱۰ ساعت در شب می‌درخشد. پژوهشگران همچنین در حال توسعه نسخه‌هایی هستند که با نور مصنوعی مانند چراغ خودرو یا نور ماورای‌بنفش نیز قابل شارژ باشند تا در روزهای ابری یا فصل زمستان نیز کاربردی بمانند.
پاسخی هوشمندانه به چالش ایمنی در شب
آمارها نشان می‌دهد خطر تصادف در شب به دلیل دید محدود، بسیار بیشتر از روز است. اگرچه چراغ‌های خیابانی تا حدی مؤثرند، اما نصب آن‌ها هم هزینه‌بر است و هم در مناطق دورافتاده امکان‌پذیر نیست. در این شرایط، خطوط شب‌تاب می‌توانند گزینه‌ای هوشمندانه و مقرون‌به‌صرفه باشند.
برخی مزایای اصلی این فناوری عبارت‌اند از:
•بی‌نیازی کامل به برق،
•هزینه نگهداری بسیار پایین،
•طول عمر بالا (بیش از ۱۰ سال بسته به شرایط جوی و ترافیکی)،
•کاهش آلودگی نوری که می‌تواند برای حیات‌وحش شب‌زی مفید باشد.
بازخورد مثبت رانندگان
در گزارش‌های اولیه، بسیاری از رانندگان احساس امنیت و اطمینان بیشتری در رانندگی شبانه داشته‌اند. خطوط نورانی کمک کرده‌اند تا پیچ‌ها و انحناهای جاده بهتر دیده شوند و درک فاصله و سرعت نیز بهبود یافته است.
تأثیرات جهانی و آینده‌نگری
اگرچه استرالیا از نخستین کشورهایی است که این فناوری را در جاده‌های عمومی آزمایش می‌کند، اما کشورهای دیگری مانند هلند و بریتانیا نیز پیش‌تر طرح‌هایی مشابه را به‌صورت محدود بررسی کرده‌اند. در صورت موفقیت این طرح، احتمال دارد کشورهای بیشتری، به‌ویژه در مناطق فاقد روشنایی کافی، آن را اجرا کنند.
افق آینده: خطوط هوشمند و واکنش‌پذیر
دانشمندان در حال بررسی ادغام این خطوط با فناوری‌های هوشمند هستند؛ از جمله:
•خطوط حساس به دما که در صورت یخ‌زدگی تغییر رنگ دهند،
•نشانه‌های ترافیکی زنده و در لحظه با قابلیت نوردهی،
•هشدارهای اضطراری که به‌صورت خودکار در زمان بسته‌شدن جاده‌ها فعال شوند.
چنین قابلیت‌هایی می‌تواند به شکل‌گیری جاده‌هایی هوشمند و پاسخگو کمک کند، به‌ویژه در مناطقی که از زیرساخت‌های پیشرفته برخوردار نیستند.
تعهد استرالیا به نوآوری در ایمنی جاده‌ای
این پروژه بخشی از چشم‌انداز «صفر قربانی» در حمل‌ونقل استرالیاست که هدف آن حذف کامل مرگ و جراحت‌های جدی ناشی از تصادفات تا آینده‌ای مشخص است. خطوط شب‌تاب تنها یکی از فناوری‌های جدید در این مسیر هستند و در کنار آن‌ها، سامانه‌های هوش مصنوعی، دوربین‌های خودکار کنترل سرعت و فناوری‌های کمکی پیشرفته راننده نیز در حال توسعه‌اند.
جمع‌بندی
استرالیا با بهره‌گیری از دانش و فناوری ساده اما کارآمد، گام مهمی در راستای ایمنی، پایداری و آینده‌نگری در حمل‌ونقل برداشته است. این طرح می‌تواند الگویی برای سایر کشورها باشد و آینده‌ای ایمن‌تر و سبزتر را برای جاده‌ها رقم بزند.
